คณะเกษตรศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร ประสบผลสำเร็จวิจัย ข้าวพระองค์ดำ นำเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นเมือง ที่ได้รับพระราชทานมาปรับปรุงสายพันธุ์ จนมีลักษณะใบ กาบใบ ลำต้นและสีของข้าวเปลือกมีสีม่วง คุณสมบัติมีโภชนเภสัชสารสูง เป็นข้าวเจ้าดำทำยา ใช้รักษาโรคปัจจุบัน โดยเฉพาะโรคเลือด มีคุณค่าทางโภชนาการสูง จุดเด่นเป็นพันธุ์ข้าวต้นเตี้ย แตกกอสูง ตอบสนองต่อพืชต่ำ ใช้ปุ๋ยน้อย ชาวนาปลูกใช้ลดต้นทุนต่ำ ต้านทานโรค แมลง ปลูกระบบน้ำน้อย หรือไม่มีน้ำได้แบบข้าวนาไร่ เหมาะกับสถานการณ์ปัจจุบันที่เป็นสถาวะโลกร้อน สภาวะขาดแคลนน้ำ
“ข้าวพระองค์ดำ” เป็นพันธุ์ผสมข้าว 3 ชนิดคือ ระหว่างข้าวหอมแม่นางพญาทองดำ กับข้าวไรท์เบอรี่ และกข.43 ส่งผลทำให้ที่มีใบสีม่วง เน้นจุดเด่น โภชชนเภสัชสาร คือสารสำคัญทางโภชนาการ เน้นกินข้าวเป็นยารักษาโรค โดยเฉพาะโรคติดต่อไม่เรื้อรัง คือโรคเกี่ยวกับระบบหัวใจ ระบบหลอดเลือด ที่ทำให้คนเป็นอัมพฤกต์ อัมพาตได้ มีไฟโตสเตอรอล คือช่วยลดการดูดซึมคอเลสเตอรอลในร่างกาย และยังมีงานวิจัยที่กล่าวถึงประโยชน์ของไฟโตสเตอรอลอย่างแพร่หลายเกี่ยวกับการนำไปใช้บำบัดผู้ป่วยที่มีภาวะคอเลสเตอรอลสูง ช่วยลดคอเลสเตอรอลที่ไม่ดี (LDL-C) โดยที่ไม่ลดคอเลสเตอรอลที่ดี (HDL-C) ยิ่งไปกว่านั้นไฟโตสเตอรอลยังช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์เนื้องอก เป็นสารไปทดแทนคอลเลสเตอรอลในเส้นหลอดเลือดได้ คุณสมบัติ สารแอนโทไซยานิล มีสีน้ำเงินม่วง มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ พันธุ์ข้าวนี้ ยังเป็นยาระบาย มีวิตามินบี1 บี2
